Bezpieczeństwo w internecie, czyli jak nie pozwolić się okraść
Jak nie dać się złapać w pułapkę oszustów internetowych? Uczymy się na błędach i wyciągamy wnioski.

W dobie coraz bardziej zaawansowanych cyberataków, zabezpieczenie swoich danych online staje się niezwykle istotne. Oszuści nieprzerwanie opracowują nowe sposoby, aby wykorzystać naszą niewiedzę i nieuwagę, dlatego ważne jest, abyśmy byli świadomi zagrożeń i umieli się przed nimi obronić. W niniejszym artykule zamieszczę kilka wskazówek, które możesz zastosować, aby zwiększyć swoje bezpieczeństwo w sieci i uniknąć ataków, takich jak phishing.

Dlaczego akurat phishing? Ponieważ jest to najpopularniejsza i najłatwiejsza do zastosowania z perspektywy oszusta forma ataku.

Zapewne kojarzysz wiadomości (a jeżeli nie dostajesz tego typu wiadomości, to Twoje szczęście) z cyklu „Twoja paczka trafiła do magazynu/została zwrócona” lub „Twoje konto jest zagrożone i potrzebne jest działanie – kliknij w ten link”. Tego typu wiadomości, zachęcające Cię do kliknięcia w podany odnośnik są próbą wyłudzenia. Phishing ma za zadanie podszyć się pod zaufaną instytucję i wykorzystać Twoje przeoczenie w celu uzyskania dostępu do konta.

A skąd w ogóle w pierwszej kolejności ktoś ma Twojego maila lub numer telefonu, że otrzymujesz takie wiadomości? Zazwyczaj jest to nieuwaga nas samych lub serwisów. Albo nie uważamy, gdzie i komu podajemy nasze numery i emaile, albo serwis za sprawą ataku hakerskiego doznaje wycieku danych, które zaczną krążyć np. po dark necie. Jeżeli chcesz sprawdzić, czy Twój adres mailowy jest bezpieczny i nigdzie nie został upubliczniony, możesz w tym celu użyć strony Have I Been Pwned?


Historia pewnego kolegi

Swego czasu sam się zastanawiałem, w jaki sposób można dać się złapać na tego typu wiadomości. Przecież one w żaden sposób nie trafiają do nas jako do potencjalnych odbiorców. Nie zamawiam dziesięciu paczek jednocześnie, aby dać się nabrać na to, że jedna z nich się zagubiła czy została zwrócona. I tutaj przychodzi historia jednego z moich znajomych.

Na potrzeby tego artykułu, koledze nadajmy imię Mikołaj. Mikołaj tak samo jak ja jest graczem. I wiecie co? Pomimo bycia ostrożnym dał się złapać na takiego właśnie phishingowego maila. Wszystko dlatego, że wiadomość była dostosowana do niego w taki sposób, że połknął przynętę. Wiadomość email, jaką otrzymał została wysłana przez (jak się wydawało) zespół pomocy technicznej Electronic Arts. Oczywiście nadawca nie był prawdziwą firmą, a jedynie podszywającym się pod nią oszustem. Wiadomość zawierała informację o tym, że na koncie Origin Mikołaja odnotowano niepokojącą aktywność i wymagane jest działanie. Na końcu znajdował się oczywiście link prowadzący nie do zmiany hasła, ale do otwarcia oszustowi furtki do naszej skrzynki mailowej.

Minął może dzień, kiedy zaczęło się dziać coś niepokojącego. Na kontach m.in. na Facebooku Mikołaja odnotowano dziwną aktywność oraz został on wylogowany. Próby zalogowania się na skrzynkę odbiorczą nie były możliwe, pomimo wprowadzania prawidłowych danych (email pomocniczy został także zmieniony). Wtedy było już wiadome, że ziszcza się koszmar – ktoś niepowołany buszował po kontach, które nie należały do niego.

Streszczając, historia zakończyła się szczęśliwie. Dostęp do kont został odzyskany. Tutaj należą się brawa dla operatora skrzynki mailowej za sprawne nałożenie blokady po zauważeniu nieprawidłowości. Pozostało tylko dopełnić formalności i udowodnić, do kogo rzeczywiście należy konto i ponownie było ono w rękach Mikołaja. Najważniejsze, że dzięki tej sytuacji nie tylko poszkodowany, ale także ja wyciągnąłem wartościową lekcję. Zainspirowało mnie to nawet do stworzenia filmu o menadżerach haseł, który możecie zobaczyć tutaj oraz na końcu tego wpisu.

Tło historii mamy naszkicowane, teraz przejdźmy do wskazówek, które pozwolą zwiększyć bezpieczeństwo Waszych kont, a jednocześnie znacząco utrudnić włamanie się potencjalnym cyberprzestępcom.


1. Edukacja jako klucz do ochrony

Rozpoznawanie zagrożeń jest kluczowym elementem ochrony przed oszustwami internetowymi. Zanim zaczniesz stosować konkretne środki bezpieczeństwa, warto zrozumieć, jakie są najpopularniejsze metody ataku. Phishing, pharming, spoofing – to tylko niektóre z technik wykorzystywanych przez oszustów. Im lepiej zrozumiesz te zagrożenia, tym łatwiej będzie Ci się przed nimi obronić.

Phishing, spoofing i pharming to techniki wykorzystywane przez oszustów w celu przejęcia danych osobowych lub poufnych informacji od użytkowników. Mimo, że na pierwszy rzut oka wszystkie wydają się podobne, różnice zaczynają się dopiero, kiedy zgłębimy metodę ich działania.

Phishing:

  • Phishing jest najbardziej rozpowszechnioną i dobrze znaną techniką ataku.
  • Polega na wysyłaniu fałszywych wiadomości e-mail, smsów lub komunikatów internetowych, które wyglądają jak oficjalne komunikaty od banków, instytucji finansowych, firm czy serwisów internetowych.
  • Celem phishingu jest wyłudzenie poufnych informacji, takich jak hasła, numery kart kredytowych czy inne dane osobowe.
  • Osoby wysyłające phishing mogą próbować przekonać ofiarę do kliknięcia na link prowadzący do fałszywej strony logowania lub pobrania złośliwego oprogramowania.

Spoofing:

  • Spoofing polega na fałszowaniu informacji tak, aby wydawały się pochodzić od zaufanego źródła.
  • Typowe przykłady spoofingu to fałszywe adresy e-mail, numery telefonów czy adresy IP, które są manipulowane w celu wydania się autentycznymi.
  • Atakujący mogą wykorzystać spoofing, aby podszyć się pod prawdziwą firmę lub osobę i wysłać fałszywe wiadomości e-mail lub dokonać nielegalnego dostępu do systemu.

Pharming:

  • Pharming to zaawansowana technika ataku, która polega na przekierowywaniu ruchu internetowego z prawdziwej strony internetowej na fałszywą stronę, bez wiedzy użytkownika.
  • Atakujący mogą manipulować ustawieniami DNS (Domain Name System) lub wykorzystać złośliwe oprogramowanie, aby przekierować użytkownika na fałszywą stronę, nawet gdy wpisze poprawny adres URL.
  • Celem pharmingu jest zwykle kradzież danych logowania, poufnych informacji finansowych lub zainstalowanie złośliwego oprogramowania na komputerze ofiary.

Różnice pomiędzy phishingiem, spoofingiem i pharmingiem:

  • Phishing polega na wysyłaniu fałszywych komunikatów w celu wyłudzenia danych poprzez manipulację użytkownikiem.
  • Spoofing to fałszowanie informacji, takich jak adresy e-mail czy numery telefonów, aby wyglądały na autentyczne.
  • Pharming to manipulacja ruchem internetowym w celu przekierowania użytkownika na fałszywą stronę, nawet gdy wpisze poprawny adres URL.

Wszystkie te techniki są niebezpieczne i mogą prowadzić do kradzieży danych osobowych oraz finansowych. Dlatego ważne jest, aby być świadomym tych zagrożeń i stosować środki ostrożności w celu ochrony swoich danych online.


2. Silne hasła jako pierwsza linia obrony

Używaj silnych, unikalnych haseł dla każdego konta online. Hasła powinny być złożone z kombinacji wielkich i małych liter, cyfr oraz znaków specjalnych. Unikaj używania łatwych do zgadnięcia haseł, takich jak daty urodzenia, imiona bliskich czy Twoje pasje i zainteresowania. Hakerzy najczęściej stosują ataki słownikowe, które takie nieskomplikowane hasła złamią w mgnieniu oka. Pamiętaj także, aby nie bagatelizować ostrzeżeń i zmieniać hasła po wykryciu jakiejkolwiek nieprawidłowości w działaniu Twojego konta.

Na temat haseł, a raczej o stosowaniu długich i skomplikowanych haseł bez potrzeby ich zapamiętywania, znajdziesz film na moim kanale – tutaj. Owy materiał jest małą pigułką wiedzy na temat nie tylko tego jak stosować silne frazy, ale znajdziesz tam także zasady, które opisuję w tym wpisie.


3. Dwuetapowe uwierzytelnienie dla dodatkowej ochrony

Włącz dwuetapową weryfikację tam, gdzie to możliwe. Ta dodatkowa warstwa zabezpieczeń wymaga od potencjalnego oszusta posiadania nie tylko hasła, ale również dostępu do Twojego urządzenia (a nawet biometrii), co znacznie utrudnia atak. Warto zaznaczyć, że coraz więcej platform internetowych oferuje tę funkcję, co stanowi skuteczną barierę przed włamaniami.

Dla dodatkowej ochrony, lecz ta wiąże się już z wydaniem pieniędzy może być kupno klucza sprzętowego. Wygląda on jak mały pendrive, jednak zatrzyma każdego potencjalnego oszusta, a nawet uchroni Cię przed własną nieuwagą. Jeżeli spróbujesz się zalogować na „podrobionej” stronie, klucz sprzętowy to wykryje i nie pozwoli Ci na to. A jeżeli haker będzie chciał się zalogować? Cóż, pozostaje mu frustracja, jeżeli jest gdzieś na drugiej stronie globu, bo jeżeli nie odbierze Ci go fizycznie, raczej nic nie wskóra.

Osobiście polecam klucze sprzętowe firmy yubico.


4. Ostrożność przy klikaniu linków i otwieraniu załączników

Zachowaj czujność podczas otwierania linków w wiadomościach e-mail czy na stronach internetowych. Nie klikaj na podejrzane hiperłącza ani nie otwieraj załączników pochodzących od nieznanych nadawców. Oszuści często wykorzystują fałszywe strony internetowe do kradzieży danych logowania lub zainfekowanych załączników, aby zainstalować złośliwe oprogramowanie na Twoim komputerze. Pamiętaj, że banki czy instytucje finansowe nigdy nie proszą o poufne informacje przez e-mail. Nigdy nie podawaj nikomu swojego hasła lub numeru PIN.

Nauczka z sytuacji Mikołaja: w linku wcale nie musi się znajdować panel logowania/keylogger, do którego podasz dane. Oszust uzyskał dostęp do konta TYLKO dzięki temu, że zostało kliknięte zamieszczone w wiadomości hiperłącze, a użytkownik był wcześniej zalogowany.


5. Regularne skanowanie urządzeń programem antywirusowym

Upewnij się, że Twój system operacyjny, przeglądarka internetowa oraz oprogramowanie antywirusowe są zawsze aktualne. Regularne skanowanie systemu pomoże wykryć i usunąć potencjalne zagrożenia z Twojego komputera. Ponadto, staraj się pobierać aplikacje tylko ze sprawdzonych źródeł, aby uniknąć zainstalowania złośliwego oprogramowania na swoim urządzeniu.

Wszelkie oprogramowanie pobieraj jedynie ze strony producenta. Tylko wtedy masz pewność, że jest ono sprawdzone i pozbawione szkodliwego oprogramowania.


Podsumowanie

Ochrona przed oszustami internetowymi wymaga stałej czujności i edukacji. Pamiętaj o stosowaniu się do powyższych wskazówek, aby zminimalizować ryzyko ataków i zachować bezpieczeństwo Twoich danych, a tym samym dodatkowo utrudnić hakerom próby ataku. Bezpieczeństwo w sieci zależy w dużej mierze od Twojej świadomości, wiedzy i działań (bądź braku działań). Kieruj się zasadą, że „lepiej zapobiegać niż leczyć”. Zachowaj czujność i miej świadomość pułapek, jakie cyberprzestępcy zastawiają.

Obiecany materiał jako dopełnienie wpisu.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *